,,Zwracam się również do was, drodzy nauczyciele i wychowawcy. Podjęliście się wielkiego zadania przekazywania wiedzy i wychowania powierzonych wam dzieci i młodzieży. Stoicie przed trudnym i poważnym wezwaniem. Młodzi was potrzebują. Oni poszukują wzorców, które byłyby dla nich punktem odniesienia. Oczekują odpowiedzi na wiele zasadniczych pytań, jakie nurtują ich umysły i serca, a nade wszystko domagają się od was przykładu życia. Trzeba, abyście byli dla nich przyjaciółmi, wiernymi towarzyszami i sprzymierzeńcami w młodzieńczej walce. Pomagajcie im budować fundamenty pod ich przyszłe życie”

Jan Paweł II w Łowiczu 14.06.1999 r.

 

Etyka od czasów Arystotelesa (IV w p.n.e.) uznawana jest za praktyczny dział filozofii, gdyż formułuje jednostkowe cele i wartości oraz normy moralne, które w języku dyrektywalnym określają jak poszczególne wartości realizować w życiu. Do najważniejszych cnót akceptowanych również we współczesnej etyce należą: roztropność, męstwo, umiarkowanie i sprawiedliwość. Cnota w sensie klasycznym oznacza wiedzę o tym jak należy postępować. Istnieją również cnoty szczegółowe zalecane przez Karola Wojtyła: pracowitość, bezinteresowność w zakresie świadczenia pomocy ludziom oraz miłosierdzie. Etyka zawodowa jest w pracy nauczyciela szczególnie ważna.

Kodeks etyczny nauczyciela stanowi rejestr postulatów etycznych dotyczących sfery moralnej nauczyciela, jego osobistej odpowiedzialności, kultury, wrażliwości, samokrytycyzmu, uczciwości, hierarchii wartości, sposobu postrzegania świata, wiedzy i kompetencji. Dokument ten wspólnie z kodeksem ucznia ma na celu doprecyzowanie i w następstwie udoskonalenie współpracy między nauczycielami, uczniami i rodzicami w procesie dydaktyczno-wychowawczym.
Kodeks Etyki Nauczycielskiej oparty jest na wartościach, które są uniwersalne i niepodważalne. Wynika to z przekonania, że od pracy nauczycieli zależy w dużej mierze, jacy będą obywatele Rzeczypospolitej Polskiej, jaka będzie jej siła i pomyślność.

Zasady ogólne etyki nauczycielskiej

1. Nauczyciel stanowi wzór osobowości prawej i szlachetnej, wrażliwej i odpowiedzialnej, o postawie otwartej na drugiego człowieka. 
2. Nauczyciel uczciwie i rzetelnie przekazuje wiedzę.
3. Nauczyciel stoi na straży realizacji wartości moralnych, uczy i wychowuje własną postawą i przykładem.
4. Nauczyciel jest tolerancyjny wobec innych przekonań religijnych i światopoglądów, respektujących ład społeczny i moralny.
5. Nauczyciel w duchu prawdy uczy zasad współżycia społecznego i miłości Ojczyzny.
6. Nauczyciel uczy kultury współżycia ze światem przyrody.
7. Nauczyciela obowiązuje tajemnica zawodowa.
8. Nauczyciel wywiązuje się ze zobowiązań wobec uczniów, rodziców, kolegów
i przełożonych.

Zasady szczegółowe etyki nauczycielskiej

Nauczyciel wobec ucznia
1. Podstawowym celem nauczyciela jest troska o dobro ucznia.
2. Nauczyciel szanuje godność ucznia jako osoby: akceptuje go, uznaje jego prawa, rozwija samodzielność myślenia oraz pozwala mu wyrażać własne poglądy.
3. Nauczyciel uznaje autonomię ucznia oraz jego rodziny. Pamięta, że pierwszymi
i głównymi wychowawcami dzieci są rodzice lub ich opiekunowie prawni, szanuje ich prawa oraz wspomaga w procesie wychowania.
4. Nauczyciel wprowadza ucznia w dziedzictwo kulturowe narodu polskiego oraz uczy poszanowania kultury innych narodów.
5. Nauczyciel troszczy się o wszechstronny i harmonijny rozwój ucznia w sferze intelektualnej, duchowej, moralnej, estetycznej, fizycznej oraz społecznej.
6. Nauczyciel traktuje indywidualnie każdego ucznia, starając się rozumieć jego potrzeby
i wspomagać jego możliwości.
7. Nauczyciel poprzez działania pedagogiczne i własną postawę wspomaga ucznia w procesie integralnego rozwoju i doskonalenia (oraz czyni go współuczestnikiem
i współtwórcą tego procesu).
8. Nauczyciel, kierując się dobrem ucznia, wybiera odpowiednie metody, formy oraz środki nauczania i wychowania, stosuje obiektywne kryteria oceny z uwzględnieniem zasady indywidualizacji (zgodne z wewnątrzszkolnym systemem oceniania).
9. Nauczyciel rozwija naturalne zdolności ucznia, pomaga w poszukiwaniu i w wyborze jak najlepszej drogi rozwoju.
10. Nauczyciel wychowuje ucznia do odpowiedzialności za własne czyny i ponoszenia konsekwencji dokonanych wyborów.
11. Nauczyciel ma świadomość, że oddziałuje wychowawczo także swoją godną postawą w życiu prywatnym.
12. Nauczyciel nie może wykorzystywać swojej pozycji do osiągania korzyści osobistych kosztem ucznia.
13. Nauczyciel uczy zasad kultury osobistej oraz wpływa na kształtowanie postaw prorodzinnych ucznia.
14. Nauczyciel wychowuje swoich uczniów w duchu współdziałania i współżycia w grupie, ucząc jednocześnie poszanowania zasad szlachetnego współzawodnictwa.
15. Stosunek nauczyciela do ucznia cechuje życzliwość, wyrozumiałość i cierpliwość, a jednocześnie stanowczość i konsekwencja w stosowaniu ustalonych kryteriów wymagań.
16. Nauczyciela obowiązuje obiektywizm, sprawiedliwość, bezinteresowność i szacunek
w traktowaniu i ocenie każdego ucznia bez względu na okoliczności.

Nauczyciel wobec pracowników szkoły

1. Nauczyciel wraz z nadzorem pedagogicznym i innymi pracownikami tworzy zespół ludzi wspomagających się w realizacji wspólnego celu, jakim jest nauczanie
i wychowanie.
2. Nauczycieli łączą więzy koleżeństwa, współpracy, pedagogicznej solidarności, szlachetnego współzawodnictwa i szacunku.
3. Nauczyciel dzieli się zdobytą wiedzą i doświadczeniem z innymi nauczycielami, otacza opieką nauczycieli rozpoczynających pracę, służąc im radą i pomocą.
4. Nauczyciel nie podważa autorytetu innych nauczycieli i pracowników oświaty wobec uczniów i ich rodziców.

Nauczyciel wobec swoich praw i obowiązków

1. Moralnym obowiązkiem nauczyciela jest sumienne i rzetelne wykonywanie swych zadań dydaktycznych i wychowawczych.
2. Nauczyciel nieustannie pracuje nad swym wszechstronnym rozwojem.
3. Nauczyciela cechuje wysoka kultura osobista oraz kultura języka ojczystego.
4. Nauczyciel dba o swój wygląd zewnętrzny.
5. Nauczyciel ma prawo do rzetelnej, zgodnej z prawdą, obiektywnej, uzasadnionej merytorycznie oceny swojej pracy.
6. Nauczyciel dba o dobre imię swojej szkoły i prestiż zawodu w środowisku.

Back to top